Hipoglikemia reaktywna to schorzenie, w którym dieta odgrywa bardzo ważną rolę. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są przyczyny rozwoju hipoglikemii oraz na co zwrócić uwagę w swoim odżywianiu, by zadbać o stabilną glikemię i dobre samopoczucie.
Hipoglikemia reaktywna
Hipoglikemia reaktywna to obniżenie stężenia glukozy we krwi, któremu towarzyszą objawy niedocukrzenia, pojawiające się u osób niechorujących na cukrzycę w ciągu 3−5 godzin po spożyciu posiłku. Objawy niedocukrzenia występują przede wszystkim po spożyciu pokarmów bogatych w węglowodany łatwo przyswajalne. Za hipoglikemię uznaje się poziom glukozy we krwi poniżej 70 mg/dl, natomiast <54 mg/dl oznacza hipoglikemię klinicznie znaczącą. Aż do chwili obecnej nie znamy w pełni etiologii rozwoju tego zaburzenia.
Co bardzo ważne, objawy hipoglikemii reaktywnej nie pojawiają się w nocy, na czczo oraz podczas aktywności fizycznej, choć glikemia nawet u osób zdrowych może spaść poniżej 70 mg/dl w przypadku intensywnej, długiej aktywności, przed którą nie pojawił się posiłek zawierający węglowodany złożone. Natomiast w wypadku nawracających spadków glikemii z towarzyszącymi objawami podczas aktywności fizycznej, w nocy lub rano na czczo konieczne jest poszerzenie diagnostyki w kierunku innych schorzeń towarzyszących (skierowanie do poradni specjalistycznej).
Hipoglikemia reaktywna – rodzaje
Hipoglikemię reaktywną możemy podzielić ze względu na moment jej występowania:
- Wczesna hipoglikemia reaktywna w 1-2 godzinie po spożytym posiłku jest efektem zbyt szybkiego opróżniania żołądka (najczęściej jest to jednak wynik operacji w obrębie przewodu pokarmowego)
- Objawy występujące od 3 do 5 godzin to hipoglikemia późna, która może być efektem insulinooporności lub wczesnej fazy cukrzycy typu 2, gdzie zazwyczaj w 1h testu obciążenia glukozą poziom glukozy jest wysoki lub prawidłowy, a później dochodzi do silnego wyrzutu insuliny i glukoza gwałtowanie spada
Tutaj znajdziesz artykuł o diecie w insulinooporności. Najważniejsze zasady diety są takie same, jednak przy insulinooporności i towarzyszącej hipoglikemii reaktywnej zazwyczaj poleca się jedzenie posiłków częściej.
Czynniki predysponujące do hipoglikemii reaktywnej
- osoby młode w wieku 20−40 lat
- prawidłowa masa ciała lub nadwaga
- często znacząca redukcja masy ciała w przeszłości
- chroniczny stres, przepracowanie, często podwyższony poziom lęku, somatyzacji, depresja, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne
- brak regularności w spożywaniu posiłków (przerwy powyżej 5−6 godzin)
- często pomijanie śniadań
- często spożywanie największego posiłku w porze wieczornej
Hipoglikemia reaktywna a dieta – podstawy
- Posiłki w hipoglikemii reaktywnej powinny być odpowiednio zbilansowane, czyli zawierać produkty dostarczające węglowodany złożone, dobrej jakości białko oraz zdrowe tłuszcze. Połączenie wszystkich trzech makroskładników wpływa korzystnie na tempo opróżniania żołądka (spowalnia je) i prawidłowy pasaż treści pokarmowej w jelitach, dzięki czemu proces uwalniania glukozy do krwioobiegu przebiega prawidłowo.
- Węglowodany złożone (czyli takie produkty jak pieczywo, ryż, makaron, kasze, płatki, a po części też strączki) powinny być rozłożone równo w ciągu całego dnia. Unikaj śniadań białkowo-tłuszczowych.
- Posiłki powinny być jedzone regularnie co ok 3 h, bez długich przerw. W praktyce oznacza to 4-6 posiłków dziennie. Śniadanie warto jeść ok godzinę od wstania (noc jest sama w sobie długim postem).
- Największy posiłek w ciągu dnia nie powinien być jedzony krótko przed snem.
- Rodzajem diety polecanym w hipoglikemii reaktywnej jest dieta o niskim indeksie i ładunku glikemicznym. Należy więc bazować na produktach, które mają niski indeks, ale co nawet ważniejsze – zwracać uwagę na porcję i kompozycję całego posiłku, co pozwoli zachować niski ładunek glikemiczny.
- Do picia wybieraj wodę. Napoje słodzone warto wyeliminować lub ewentualnie zastąpić na wersje słodzone słodzikami. Jeśli masz ochotę na sok 100%, kompot czy inny słodki napój, wypij go bezpośrednio po posiłku, a nie między posiłkami. Spowoduje to mniejszy skok, a następnie spadek glukozy.
- Unikaj alkoholu.
Hipoglikemia reaktywna dieta – co jeść?
W hipoglikemii reaktywnej największą uwagę trzeba zwrócić na źródła węglowodanów. Sięgaj głównie po produkty z pełnego ziarna, które są trawione dłużej, przez co powodują wolniejszy wzrost glukozy we krwi, a następnie łagodniejszy spadek. Zamień pieczywo jasne na razowe lub graham, makaron na pełnoziarnisty, a ryż na brązowy. Zwróć uwagę na cukry proste w swojej diecie, które powodują gwałtowny wyrzut insuliny, a przez to sprzyjają hipoglikemii reaktywnej. Ich źródła to cukier (biały, trzcinowy, brązowy, kokosowy), syropy, dżemy i konfitury, słodycze, drożdżówki, słodzone jogurty owocowe i desery mleczne. Na co dzień do słodzenia warto używać słodzików, takich jak ksylitol, erytrytol lub stawia.
Kliknij tutaj, aby pobrać plik z produktami polecanymi w hipoglikemii.
Komponowanie posiłków w hipoglikemii reaktywnej
Komponując swoje posiłki, możesz bazować na tzw. zasadzie zdrowego talerza, która określa proporcje składników na talerzu. Takie łączenie produktów sprawia, że ładunek glikemiczny całego posiłku jest niższy, a sytość utrzymuje się długo.
Potrzebujesz pomocy w skomponowaniu diety w hipoglikemii reaktywnej? Zapraszam do współpracy indywidualnej. Pomogę Ci zadbać o stabilną glikemię!
Sprawdzam ofertę współpracy