Zespół policystycznych jajników
Zespół policystycznych jajników (PCOS) to najczęstsza endokrynopatia wśród kobiet. Obecnie obowiązujące kryteria rotterdamskie pozwalające na zdiagnozowanie PCOS obejmują dwa spośród trzech kryteriów:
- hiperandrogenizm kliniczny (objawy) i/lub biochemiczny (podwyższony poziom androgenów we krwi)
- cykle bezowulacyjne lub rzadkie owulacje
- obraz policystycznych jajników w badaniu USG
Warto mieć świadomość, że sam obraz policystycznych jajników w USG nie stanowi podstawy do rozpoznania PCOS! Policystyczne jajniki (czyli PCO) mogą zostać zaobserwowane nawet u 20-25% kobiet w wieku rozrodczym i nie być wynikiem żadnej choroby. Natomiast PCOS to zespół objawów, który jak wynika z powyższych kryteriów może, ale nie musi obejmować wielotorbielowatych jajników.
Wyróżniamy cztery fenotypy PCOS:
Dieta w PCOS powinna być przede wszystkim przeciwzapalna. Dwa razy w tygodniu warto jeść dwie porcje ryby, w tym jedną tłustą (lub wprowadzić suplementację kwasów omega-3), a także dodawać do diety owoce jagodowe, zielone warzywa liściaste, orzechy i przeciwzapalne przyprawy (cynamon, kurkumę, czarnuszkę). PCOS często współwystępuje z insulinoopornością, dlatego dieta powinna charakteryzować się niskim indeksem i ładunkiem glikemicznym.
Dieta dla osób z PCOS powinna być dobrana indywidualnie do wyników badań, możliwości i preferencji. Dieta w PCOS pomaga zmniejszyć insulinooporność i stan zapalny, dostarcza składników odżywczych niezbędnych do uregulowania gospodarki hormonalnej oraz pomaga osiągnąć lub utrzymać prawidłową masę ciała.
Tutaj znajdziesz przewodnik po suplementacji w PCOS.
Kobiety zmagające się z PCOS bardzo często zastanawiają się czego powinny unikać w swojej diecie. Warto pamiętać, że zbyt restrykcyjna dieta zwiększa ryzyko efektu jo-jo i rezygnacji z wprowadzanych zmian. W PCOS warto unikać produktów wysokoprzetworzonych, fast foodów, słodkich napojów, dużej ilości słodyczy i słonych przekąsek. Żaden produkt nie jest jednak kategorycznie zakazany! Duże znaczenie ma nie tylko to, co trafia na nasze talerze, ale także częstotliwość, porcja i kompozycja całego posiłku.
Charakterystyczny dla PCOS jest hiperandrogenizm, czyli podwyższony poziom hormonów androgenowych i/lub takie objawy jak trądzik, hirsutyzm czy łysienie typu męskiego. PCOS może przebiegać z insulinoopornością i hiperinsulinemią, co wynika z nieprawidłowej pracy receptorów insulinowych. Zespół policystycznych jajników zwiększa również ryzyko zaburzeń metabolicznych, takich jak zaburzenia w układzie krzepnięcia, podwyższony poziom cholesterolu całkowitego i LDL oraz triglicerydów. Co więcej, występowanie zaburzeń pracy tarczycy, szczególnie autoimmunologicznego zapalenia tarczycy Hashimoto u kobiet chorujących na PCOS jest trzykrotnie częstsze niż u kobiet zdrowych.
Jeśli potrzebujesz pomocy w regulacji swojej gospodarki hormonalnej za pomocą zmiany nawyków i indywidualnie dobranej suplementacji – zapraszam do kontaktu i zapoznania się z ofertą współpracy!